Яны ведаюць, як у вёсцы можна зарабіць грошай
Як мікалаеўцы пацвярджаюць брэнд «Малочнае Смачнацеева»
Асабістая падсобная гаспадарка заўсёды выручала вясковага гаспадара. І хаця сёння ў многіх вёсках не ўбачыш вялізных гуртоў, якіх гоняць пасвяцца ў поле, усё ж ёсць тыя, хто трымае кароў, лічыць гэта выгадным і не збіраецца развітвацца са сваёй гаспадаркай. Такіх гаспадароў больш за ўсё на тэрыторыі Мікалаеўскага сельсавета.
За добрым гаспадаром і ў санаторый можна з’ездзіць
Сорак гадоў трымаюць гаспадарку Уладзімір і Святлана Лінкевічы з Мікалаева. Калісьці жылі ў Наваполацку, але вярнуліся на радзіму і засталіся тут назаўсёды. Зараз у іх на падворку дзесяць кароў, пяць з іх у запуску. Таму
здаюць дзяржаве малака не так і многа (у параўнанні з летам) – па 140 літраў праз дзень. Гаспадыня Святлана падчас нашага прыезду адпачывала ў санаторыі. Так што выраз, што “з карова нікуды нельга выехаць” з’яўляецца для Лінкевічаў не актуальным.
Як Уладзімір Аляксандравіч адзін спраўляецца па гаспадарцы? – не змаглі не запытаць мы. «І лёгка! – усміхнуўся мужчына. – Сена нарыхтавана ўдосталь – ёсць неабходная тэхніка для гэтага, вада побач. У хляве ўсталяваны гноетранспарцёр, даільны апарат».
Лінкевічы маюць уласны «Лактан», які вызначае тлустасць. А ўвогуле на Мікалаеўшчыне здаюць малако якаснае, да сумленнасці ў свой час усіх прывучыў сам Уладзімір Аляксандравіч, якія доўгі час працаваў малаказборшчыкам.
Летам да Лінкевічаў прыязджаюць двое дзяцей і пяцёра ўнукаў. Апошнія гасцююць палову канікулаў і добра дапамагаюць. Выганяюць кароў на пашу, адносяць малако, адкідваюць гной, сушаць сена, складваюць дровы. Гаспадар лічыць, што кожная работа павінна аплачвацца, таму выдае ўнукам “зарплату» – ад гэтага яны яшчэ больш стараюцца.
Сямейная справа Гушчаў
Ёсць працоўнае выхаванне і на падворку Надзеі Васільеўны і Пятра Уладзіміравіча Гушчаў з Дубравы. Гадоў 16 таму яны прыехалі на радзіму мужа, пабудавалі дом, завялі гаспадарку. Пачыналі з адной каровы пароды “чорна-пярэстая”, а цяпер іх тры дзясяткі. Цэлая міні-ферма! Падсобная гаспадарка стала агульнай справай і аб’яднала ўсю сям’ю. Тут працуюць двое сыноў са сваімі сем’ямі. «Заняцца гаспадаркай прапанаваў брат Вадзім, які па спецыяльнасці ветурач, – расказаў Андрэй Гушча. – Паступова мы пачалі
разводзіць кароў, пабудавалі вялікі хлеў, купілі неабходную тэхніку. Я па спецыяльнасці інжынер, што вельмі дапамагае ў рабоце – у гаспадарцы маюцца трактары, касілкі, грабілкі, прэс-падборчшык, абмотчык рулонаў у стрэйч-плёнку. Тэхніка значна аблягчае работу, бо раней працавалі па прынцыпе “ўзяў у рукі граблі і вілы – і наперад”. На адну-дзве каровы можна
і так нарыхтаваць сена, а калі іх тры дзясяткі, то без тэхнікі не ўправішся».
На падворку Гушчаў пяць даільных апаратаў, з якімі ўмеюць упраўляцца ўсе члены сям’і. Зараз здаюць дзяржаве да 400 літраў малака за дзень, бо многа кароў у запуску. Першацёлкі даюць па 25-30 літраў, сярод любімых малочных кароў – Барбі, Белка і Мюнхгаўзен. Мянушкі прыдумваюць самі гаспадары, наколькі хапае фантазіі.
«Мы арганізавалі вахтавы метад работы па некалькі дзён, – падзялілася Надзея Гушча. – Так значна лягчэй». Прыязджаюць дапамагаць і трое ўнукаў.
Старэйшы з іх вучыцца ў ветакадэміі – будзе добрым памочнікам у сямейным бізнесе». А ён выгадны, упэўнены Гушчы. Зараз літр малака прымаюць па 90 капеек пры базіснай тлустасці 3,6. Плюс так званая дзяржаўная надбаўка – па 10 капеек за кожны літр у заліковай вазе. Няцяжка падлічыць і даход, калі здаваць па 400-500 літраў за дзень. Але ж грошы не падаюць з неба. Пад’ём – у пяць раніцы, потым даенне, кармленне, выган у поле, чыстка гною… Так што галоўнае на любым падворку і на любым працоўным месцы – жаданне працаваць, і працаваць якасна, лічаць Гушчы. Інакш нічога не атрымаецца.
У дапамогу – мотаблокі і касілкі
Вольга Літоўка задаволена каровай Варай карову па мянушцы Вара. Кажуць, вельмі малочная. Вялікае жаданне даглядаць жывёлу, працаваць на падворку ёсць у Валянціны Сініцкай з Макракоў, якая трымае 18 кароў, у Аксаны Дубко з Кардона, на падворку якой 5 рагуль, у Алы Асмалоўскай з Андрэева (4 каровы). Параўнальна нядаўна завялі другую карову Аляксандр і Ірына Гушчы з Мікалаева (да Гушчаў з Дубравы сваяцтва не маюць, проста маюць аднолькавыя прозвішчы). «У нас была адна карова, мы пакінулі цёлачку ад яе, пакрылі – і цяпер маем дзвюх кароў, – расказала гаспадыня. – Узялі ў арэнду два гектары зямлі, каб нарыхтоўваць сена. У дапамогу – мотаблок, касілка. У нас чацвёра дзяцей, двое з іх ужо дарослыя, так што ёсць каму дапамагчы».
Многа памочнікаў і ў Вольгі і Віталя Літоўкаў з Мікалаева, якія выхоўваюць шасцёра дзяцей. Сям’я трымала адну карову. А калі яна захварэла, то купілі ў мінулым годзе ў растэрміноўку ў КУСГП «Ульскі» другую. Масла, тварагу, смятаны хапае на ўсю сям’ю.
Брэнд сельсавета – «Малочнае Смачнацеева»
На тэрыторыі Мікалаеўскага сельсавета на 94 падворках трымаюць жыўнасць. Гэта лепшы паказчык сярод усіх сельсаветаў раёна. Усяго буйной рагатай жывёлы маецца 129 галоў, у тым ліку 87 кароў.
«Рагуль трымаюць 24 гаспадары – з Мікалаева, Кардона, Макракоў, Дубравы, Андрэева, Мішкавіч, Гусінцаў, Забар’я, – расказаў старшыня Мікалаеўскага сельвыканкама Уладзімір Сядлоўскі. – За мінулы год з падворкаў вяскоўцы здалі на Полацкі малочны камбінат амаль 300 тон малака. Падтрымліваем вясковых гаспадароў: выдзяляецца ў арэнду зямля, КУСГП “Ульскі” пры неабходнасці дае тэхніку, прадае буйную рагатую жывёлу ў растэрміноўку. Строга сочым за тым, каб малако своечасова збіралася, каб плата за яго была ў тэрмін за кожныя дзесяць дзён. Мікалаеўшчына здаўна славіцца сваімі малочнымі традыцыямі, не дарэмна ж брэнд нашага сельсавета – «Малочнае Смачнацеева».
Ларыса ЗАЙЦАВА.
