“Там” умеюць, а мы што – лысыя?..
Ад жыцця хочацца якасці. Якасці вершаў для песень, якасці абмалоту на хлебным полі, хочацца, каб звяліся, як клас, абібок і п’яная маці, якая забылася за папойкай, што ў яе дзеці.
Тэма якасці – асаблівая. Шмат мы гаворым пра яе, а плёну мала. Менавіта гаворым, б’ём язык аб зубы, а да свядомасці гэтыя словы не даходзяць.
Як вось і з тым, каб спажывалі, слухалі, глядзелі сваё, вучыліся на беларускім. Не ўсе так робяць, і вінаваты не радавы чалавек, а тыя, хто не можа даць нам якасны нацыянальны прадукт. Паглядзіце, на канале Nicky тэлебачання для дзяцей па Zala – каманда ўмізумі, Дзіега, іншыя персанажы, якія ўсхваляюць амерыканскае, радуюцца, што яны нарадзіліся, напрыклад, у штаце Аклахома. Наша дзіця, гле-дзячы такія праграмы, пад-свядома вучыцца любіць чужое, заморскае, а не сваё беларускае. Тут вучаць лічыць да ста, тут вучаць распазнаваць геаметрычныя фігуры. Словам, праграма, якую любяць, ад якой у захапленні малыя дзеці.
Што, у нашых маладых вучоных мазгі не такія? Паглядзіце, колькі прывозяць залатых медалёў з міжнародных конкурсаў беларускія праграмісты-камп’ютаршчыкі?! Дзе яны? Чаму “там” умеюць скласці праграму, а мы што – лысыя?..
Або вось больш блізкі нам прыклад – з Расіі. Некалькі тыдняў запар гляджу праграму “Адкрыты ўрок з Д. Быкавым па рускай літаратуры” па канале RTVI. Паэт, супрацоўнік вядомай расійскай газеты “Собеседник”, чалавек рэдкага таленту апавядальніка. У літаратуры – проста скарб: унікальнасць і глыбіня ведаў, уменне разважаць. Гэтаму Дзмітрый вучыць дзяцей, якія збіраюцца ў тэлестудыі на адкрыты ўрок. Нядаўна гаварылі пра М. В. Гогаля, пра тое, чым мог скончыцца другі том “Мёртвых душ”. Для мяне былі адкрыццём многія рэчы. Скажам, тэма дома ў творчасці Гогаля, дакладней, адсутнасці дома ў Расіі 60-х гадоў 19 стагоддзя. Ні адзін з герояў паэмы (ні Каробачка, ні Ноздраў, ні Плюшкін, ні Сабакевіч) не мае прыстойнага жылля, каб у ім было па-сямейнаму ўтульна. Не кажучы пра самога Чычыкава, які калясіць па Расіі і скупляе мёртвыя душы.
Дарэчы, без дома, без любві да сваёй маленькай радзімы, а значыць, наогул да Радзімы – да Расіі, а пазней да СССР – заставаліся ажно да свайго распаду. Многія пасля 1917-га трызнілі сусветнай рэвалюцыяй, моладзь пазней узводзіла ДнепраГЭС, Магнітку, БАМ, ехала на цаліну. Парыў, рамантыка, маладосць? Так, але мы пра тое, што не сядзелася чалавеку на сваёй зямлі, у сваім доме, не пільнаваўся ён бацькоўскага парога, вырываўся ў нейкія летуценныя і дальнія прасторы. А сёння мы гатовы ўвесці, так бы мовіць, “прыгоннае права” – стрымаць на вёсцы людзей, каб не “рассыпаліся” па сваіх гарадах і па расійскіх прасторах…
Дзе ж такая тэлепраграма ў Беларусі? Чаму мы не можам знайсці свайго вядучага, шаноўнага літаратара, які папулярызаваў бы з экрана беларускую літаратуру, расказваў аб праблемах захоплена і цікава? Не ў тым саладжавым ключы, у якім падае пра класікаў наша крытыка, а каб вядучы меў адметную думку, каб не баяўся сказаць нешта сваё. І не толькі пра класікаў. Як той жа Д. Быкаў. Ён не “шкадуе” Расію, ён смела выказвае тое, што меў на ўвазе пісьменнік, а не тое, што хочацца некаму, каб яно так было.
Няма ў Беларусі пакуль што такога Д. Быкава. А можа, ён ёсць, ды баімся даваць яму эфір?..
Мікалай ЯНЧЫН.
Надрукавана ў №44 ад 10.06.2014 г.
Мысли вслух. Почему дети выбирают иностранные телепередачи?

Статья ни о чем! Так сложно найти интересные темы для обсуждения? Задолбали этим белоруским языком! Кому он нужен?
Нормальным образованным людям он нужен, а всякому колхозному быдлу, то на вряд ли.
Колхозное быдло сплошь и рядом у нас, а нормальных образованных людей, к сожалению, мало… И ты, САША, по ходу дела к первым и относишься! Что же ты на белорусском языке мне не ответил?
Может, белорусский язык и необходим, но если кому-то он не нужен, это не значит, что человека надо обзывать быдлом! Статья меня не зацепила… Лучше бы наши журналисты писали на актуальные темы, и комментарии были бы куда по-корректнее и по-красноречивее.
Хамство от «образования». Диплом приобрёл, а про культуру забыл.
Человек, во первых, я написал на том языке на котором написал собеседник (это правило хорошего тона. Это так на заметку). Во вторых, т.к. практически 84% населения идентифицирует себя белорусами, то шанс что «человек» является белорусом составляет 84%. А нормальный воспитанный человек не будет говорить, что титульный (родной) язык его нации «Кому он нужен?» Это неуважение к своему народу и своим корням. А даже если «человек» относится к оставшимся 16% (т е не является белорусом) это не даёт право решать нужен язык или нет. Ещё раз напомню: ЭТО ЭЛЕМЕНТАРНОЕ НЕУВАЖЕНИЕ К РОДНОМУ ЯЗЫКУ ТИТУЛЬНОЙ НАЦИИ. А сама постановка вопроса сразу свидетельствует о воспитанности и уме человека.
Подружка, а как можно назвать людей, которые относятся наплевательски на родной язык своей нации? К языку на котором разговаривали предки? А если это говорят и не белорусы, то как можно так высказываться о языке титульной нации? Другим словом назвать таких людей очень сложно…
А и последнее на заметку: вообще-то чтобы занимать какую либо значимую должность в нашей стране (ПО ЗАКОНУ!!!!)
Человек обязан владеть 2-мя ГОСУДАРСТВЕННЫМИ ЯЗЫКАМИ.
Саша, совсем не обязательно владеть белорусским языком! Знать его азы- вполне достаточно, чтобы называться гражданином своей страны! Давайте жить дружно! А высказать свое мнение имеет каждый!
Думак у аўтара, як заўсёды, многа, а даходліва данесці ідэю не ўдалося. Восем бочак арыштантаў, сярод якіх — і абгрунтаванае захапленне замежнымі тэлеперадачамі для дзяцей, і нерэалізаваны патэнцыял беларускіх праграмістаў, і плануемае «прыгоннае права», а чытачы сталі чамусьці абмяркоўваць, ці патрэбная нам беларуская мова. Да апошняга: безумоўна!!!
Чаму збіліся на дыспут пра беларускую мову? Бо першы апанент Чалавек, не ўнікнуўшы ў сутнасць артыкула, кінула калатоўку. І не толькі пра беларускую мову гаворка ў артыкуле, і не столькі пра гэта. Гаворка наогул пра наша, пра тое, чым мы павінны ганарыцца, чым жыць. Як нацыя, як людзі. Не касмапаліты, а патрыёты сваёй зямлі.
Аўтар закрануў праблему. І не абы-якую, не пра тое ж пісаць, як жывецца заможна і бесклапотна ў нашай Беларусі. Гэта мы начыталіся-наслухаліся ўволю. І да Сунічкі. Вы кажаце «як заўсёды», значыць, вы самі з рэдакцыі і вырашылі «грохнуть» Мікалая Янчына. Перш чым «лягать», трэба падумаць пра стыль і культуру сваёй мовы. Не восем бочак арыштантаў, а нагаварыць сорак бочак арыштантаў (ідыёма). Калі яно так, то ідыёма азначае нагаварыць недарэчных гісторый. Якія ж недарэчныя гісторыі ў нататцы? Самыя што ні ёсць рэальныя. І апошняе – чытачы на сайт не заходзяць. Заходзяць тыя, каму прыемна прапаласкаць «мазгі» аўтару, паказытаць ягоныя нервы. Вельмі шкада.
Чаму збіліся на дыспут пра беларускую мову? Бо першы апанент Чалавек, не ўнікнуўшы ў сутнасць артыкула, кінуў калатоўку. І не толькі пра беларускую мову гаворка ў артыкуле, і не столькі пра гэта. Гаворка наогул пра наша, пра тое, чым мы павінны ганарыцца, чым жыць. Як нацыя, як людзі. Не касмапаліты, а патрыёты сваёй зямлі.
Аўтар закрануў праблему. І не абы-якую, не пра тое ж пісаць, як жывецца заможна і бесклапотна ў нашай Беларусі. Гэта мы начыталіся-наслухаліся ўволю. І да Сунічкі. Вы кажаце «як заўсёды», значыць, вы самі з рэдакцыі і вырашылі «грохнуть» Мікалая Янчына. Перш чым «лягать», трэба падумаць пра стыль і культуру сваёй мовы. Не восем бочак арыштантаў, а нагаварыць сорак бочак арыштантаў (ідыёма). Калі яно так, то ідыёма азначае нагаварыць недарэчных гісторый. Якія ж недарэчныя гісторыі ў нататцы? Самыя што ні ёсць рэальныя. І апошняе – чытачы на сайт не заходзяць. Заходзяць тыя, каму прыемна прапаласкаць «мазгі» аўтару, паказытаць ягоныя нервы. Вельмі шкада.
Прастафиля, я , к счастью, не из редакции, но из ШУмилино! И, повторюсь, имею право на свое мнение! К Николаю Янчыну отношусь нормально, просто у него однотипные статьи! Вот и все! А половину из вашего высказывания на белорусском языке я не понял! да и не хочу понимать…
Человек, а вы говорили что почему я на русском написал так вы бы и не поняли бы на белорусском.. мда….
Дзякуй Прастафілі за навуку наконт колькасці бочак з арыштантамі))). Цікавай падалася думка, што чытачы на сайт не заходзяць. Дык для каго ён тады створаны, каму дадзена магчымасць выказвацца наконт апублікаваных матэрыялаў? Думалася, што і мы, чытачы, можам пагаджацца ці не з аўтарамі, з тым, што яны думаюць па той ці іншай праблеме. Аказваецца, толькі аўтару дадзена права мець свой пункт гледжання…
Падтрымліваю Сунічку наконт таго, што кожны мае права на свой пункт гледжання! Я таксама не згодны з аўтарам матэрыялу — пытанне спрэчнае! А наконт мовы скажу так: хто хоча, той і будзе вучыць! Асабіста я — не настаўнік беларускай мовы, але свабодна магу размаўляць на беларускай мове. Але я — чытач! І дзякуючы нашай газеце і матэрыялам, якія друкуюцца на роднай мове, магу свабодна размаўляць. Хаця вельмі часта заўважаеш памылкі — прычым смешныя памылкі…. І становіцца сорамна…